Eşinden Boşanan Kadın Dul Aylığı Alabilir mi?

Eşinden boşanan kadın dul aylığı alabilir mi, sosyal güvenlik sisteminde merak edilen ve kafa karıştıran konulardandır. Türkiye’de sosyal güvenlik hakları, evlilik, boşanma, ölüm gibi durumlar söz konusu olduğunda farklı kurallara bağlanmıştır. Dul aylığı ise özellikle eşin vefatı üzerine devreye girerken, boşanma olan kadınların haktan yararlanıp yararlanamayacağı sıkça sorulmaktadır.

Boşanma ve dul aylığı arasındaki ilişkiyi, hangi şartlarda, nasıl başvuru yapılacağını, emeklilik sistemi içinde bu durumun nasıl ele alındığını net şekilde anlatacağız. Ayrıca boşanmanın ve eşin sigortalı ölümünün ardından izlenmesi gereken yollar, gerekli belgeleri ele alacağız.

Boşanma Durumunda Dul Aylığı Alınabilir mi? Şartlar Nelerdir?

Boşanmış bir kadın, eski eşinin vefat etmesi durumunda bazı koşulları sağlıyorsa dul aylığı alabilir. Ancak bu durum resmi nikâh, yeniden evlenme, sosyal güvenlik durumu gibi çeşitli kriterlere bağlıdır. SGK bu konuda net ve katı kurallar uygulamaktadır.

Dul Aylığı Almak İçin Gerekli Şartlar:

1. Eski eşin ölümü SGK’ya bildirilmiş olmalı.
2. Kadının hâlen evli olmaması gerekir. Resmiyette evlenmemiş ancak fiilen birlikte yaşayanlar da hak kaybına uğrayabilir.
3. Kadın kendi çalışması nedeniyle emekli maaşı almıyor olmalı veya aldığı maaş, belirli sınırların altında olmalı.
4. SGK veya Bağ-Kur kapsamında sigortalı olarak çalışmıyor olmalı. Yani aktif gelir getiren bir işte çalışmaması gerekir.

Önemli Notlar:

• Kadın boşandıktan sonra yeniden evlenmişse ve bu evlilik sona ermeden eş vefat etmişse dul aylığı hakkı doğmaz.
• Eşin ölümünden sonra yeniden evlenip boşanan kadın, yalnızca son eş üzerinden hak talep edebilir.
• Mahkeme kararıyla boşanıp resmî olarak eski eş statüsüne düşen kadının nafaka alması, dul aylığı hakkını etkilemez.

Boşanma ve ölüm arasında zaman aralığı, birlikte yaşama iddiası muhtaçlık kriterleri SGK tarafından detaylıca incelenir.

Eşi Vefat Etmiş Boşanmış Kadınlar Nasıl Başvuru Yapar?

Boşanmış bir kadın, eski eşinin ölümünden sonra dul aylığı almak istiyorsa belirli bir başvuru sürecini takip etmelidir. Süreçte SGK’ya ve nüfus müdürlüğüne bildirilecek belgeler önem taşır. Her ne kadar sistem dijitalleşmiş olsa da bu tür sosyal yardımlar için yüz yüze başvuru hâlâ gereklidir.

Başvuru İçin İzlenecek Adımlar:

1- Öncelikle ölüm belgesi alınmalı:

Vefat eden eşin ölüm kaydı, nüfus müdürlüğü sisteminde yer almalıdır.

2- SGK İl Müdürlüğü’ne başvuru yapılmalı:

Kadının ikamet ettiği ilin SGK birimine giderek şahsen başvurması gerekir.

3- Gerekli belgeler hazırlanmalı:

• T.C. kimlik kartı
• Vefat eden eşin ölüm belgesi
• Daha önce evli olunduğunu gösteren nüfus kayıt örneği
• Herhangi bir gelir olmadığını gösteren gelir beyanı veya yokluk belgesi
• Kadının çalışmadığını ya da sigortalı olmadığını gösterir belge (SGK hizmet dökümü)

4- Başvuru formu doldurulmalı:

SGK’nın sunduğu “ölüm aylığı başvuru formu” eksiksiz şekilde doldurulmalıdır.

5- Süreç takibi:

• Başvuru SGK sistemine girildikten sonra 1–2 ay içinde sonuçlanır.
• Olumlu sonuçlanan başvurularda ödeme, PTT veya banka hesabına yatırılır.

Başvuru Online Yapılabilir mi?

e-Devlet üzerinden “ölüm aylığı başvurusu” yapılabilir. Ancak boşanmış kadınlar için sistem her zaman aktif bilgi göstermeyebilir. Bu nedenle SGK’ya şahsen başvuru daha garantili bir yoldur.

Dul Aylığı Alınırken Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Dul aylığı almak isteyen kadınların bazı yasal sınırlamalara ve dikkat edilmesi gereken kurallara uyması gerekir. Hak, sadece ekonomik destek değil; aynı zamanda SGK tarafından sürekli denetlenen bir sosyal yardımdır. Yanlış ya da eksik bilgi verilmesi, aylığın iptaline ve geri ödeme yükümlülüğüne neden olabilir.

Nelere Dikkat Etmeli?

1- Yeniden evlenilmemiş olmalı:

• Nikâhsız birlikte yaşam da SGK tarafından “fiilî evlilik” olarak kabul edilebilir.
• Bu durum tespit edilirse aylık kesilir ve geri istenir.

2- Sigortalı çalışma olmamalı:

• Aktif çalışanlar veya kendi emekli maaşı olanlar bu haktan faydalanamaz.
• Giriş bildirgesi, hizmet dökümü ve vergi kaydı kontrol edilir.

3- Aylık başka bir gelirle çakışmamalı:

Devlet memuru olarak çalışan veya başka sosyal güvenlik kurumundan maaş alanlar genellikle bu hakkı kullanamaz.

4- Haksız yere alınan ödemeler SGK tarafından tahsil edilir:

Gerçeğe aykırı beyanlarla alınan aylıklar tespit edilirse, faizli olarak geri alınır ve adli işlem başlatılabilir.

5- Adres ve medeni durum değişikliği SGK’ya bildirilmelidir:

Taşınma, evlenme, boşanma gibi değişiklikler 15 gün içinde SGK’ya bildirilmelidir.

Kurallara uyan kişiler, düzenli olarak dul aylığı almaya devam edebilir. Ancak aksi durumda hem yasal hem mali yaptırımlarla karşılaşma riski vardır.