Hayat şartları değiştikçe kamu çalışanlarının sosyal haklara olan ihtiyacı da artıyor. Özellikle aile geçindiren devlet memurları için “aile yardımı” önemli bir ek gelir kaynağı olarak görülüyor. Günümüzde birçok memur, eşinin çalışmasına bağlı olarak bu yardımdan faydalanma hakkına sahip olup olmadığını merak etmektedir. 2025 yılı mevzuatı çerçevesinde eş yardımı ve çocuk yardımı hakkındaki tüm detayları bulabilirsiniz.
Aile, toplumun temel taşı olarak görülürken, çalışan memurlara sağlanan aile yardımı ödeneği de ekonomik açıdan önem taşır. Ancak “Eşi çalışıyor” durumunda kimin, ne kadar ve nasıl yardım alabileceği mevzuatta çok net tanımlanmıştır.
Aile Yardımı Nedir?
Aile yardımı, devlet memurlarının eşine ve çocuklarına verilen ve maaşa eklenen sosyal bir destek ödeneğidir. 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ilgili maddelerinde detaylı şekilde düzenlenmiş olup, direkt memurun maaşıyla birlikte her ay ödenir. Bu yardımın amacı, memurun ailevi yükümlülüklerini karşılamasında maddi anlamda destek olmaktır.
Eşi Çalışan Memur Aile Yardımı Alabilir mi?
Burada en kilit kural “menfaat karşılığı çalışmak” ifadesinde saklıdır. Eğer memurun eşi bir iş yerinde ücretli çalışıyor veya herhangi bir sosyal güvenlik kurumundan emekli maaşı gibi bir ödeme alıyorsa, devlet memuruna eş için aile yardımı ödenmez. Eşin çalışmaması veya herhangi bir SGK, Bağ-Kur ya da Emekli Sandığı’ndan gelir, aylık, maaş gibi menfaat elde etmemesi gerekir. Yani, eşi SGK’lı, Bağ-Kur’lu, emekli veya herhangi bir statüde ücretli çalışan memur “eş yardımı” alamaz.
Bazı istisnai durumlar:
- Eşi sadece isteğe bağlı Bağ-Kur primi ödüyorsa, bu menfaat karşılığı bir çalışma sayılmadığından aile yardımı kesilmez.
- Eşi doğum, eğitim veya askerlik nedeniyle ücretsiz izindeyken, menfaat karşılığı çalışmıyorsa yardım devam edebilir.
Çocuk Yardımı Durumu ve Şartları
Eşi çalışıyor olsa da memur çocukları için aile yardımı alabilir. Çocuk yardımı; 0-6 yaş arası çocuklar için artırımlı, 6 yaş üzeri için standart miktarda memura ödenir. Engelli çocuklarda ek ödeme yapılır. Bu yardım, çocuğun 25 yaşına gelene kadar (veya malulen durumunda süresiz) ya da evlenene, işi olana kadar devam eder.
2025 Yılı Güncel Aile Yardımı Tutarları
Eş yardımı: 2.663,30 TL / ay (2025 ikinci yarıyıl için)
Çocuk yardımı:
- 0-6 yaş: 585,86 TL / ay (artırımlı)
- 6 yaş üstü: 292,93 TL / ay
- Engelli çocuk: +%50 artış
Bu rakamlar maaş katsayısı ve yılın toplu sözleşme zamlarıyla belirlenir.
Eşi de Memur Olanlar ve Özel Durumlar
- Hem karı hem koca memursa, “eş yardımı” genellikle sadece erkeğe ödenir. Kadın isterse başvurup alabilir, fakat aynı dönemde iki tarafa da ödenmez; birisi yararlanır.
- Boşanma, vefat veya benzeri statü değişikliğinde ödenek durdurulur ve yasal olarak yeni beyanname verilmesi gerekir.
- Eşlerin her ikisi de çocuk yardımı almak isterse, çocuk kimin nüfusuna kayıtlıysa veya velayetindeyse o memur çocuk için yardımı alır.
Eş için Aile Yardımı Ne Zaman Kesilir?
Eş için yardımı gerektiren haller şunlardır:
- Eş bir işte ücret karşılığı çalışmaya başlarsa,
- Eş sosyal güvenlik kurumundan aylık almaya başlarsa (ör: emekli olur, malul aylığı bağlanır),
- Boşanma veya eşin ölümü gerçekleşirse.
Bu durumlardan biri gerçekleşirse, memur bunu kuruma bildirir ve yardımı durdurulur.
Aile Yardımı Almak için Ne Yapmalı? Gerekli Belgeler
- Evlilik cüzdanı (ilk başvuru için)
- Eşin SGK kaydı olmadığını ya da ücretli çalışmadığını gösteren belge (doğrulama için)
- Kimlik fotokopileri
- Aile yardım beyannamesi
Başvurular hizmet biriminize ya da e-devlet üzerinden yapılabilir.
Sıkça Sorulan Sorular
Eşim yalnızca isteğe bağlı sigorta ödüyorsa aile yardımı alabilir miyim?
Evet, menfaat karşılığı çalışma olmadığından kesilmez.
Eşim doğum nedeniyle ücretsiz izinde, aile yardımı ödenir mi?
Ücretsiz izin süresince eş başka bir işte çalışmazsa ve sosyal güvenlikten gelir almazsa ödenmeye devam edilir.
Çocuk yardımı almak için eşin çalışmaması gerekir mi?
Hayır, çocuk yardımı her şekilde ödenir, sadece eş için olan yardım kesilir.
Aynı anda hem eş hem çocuk yardımı alınabilir mi?
Şartlar uygunsa (eş çalışmıyorsa ve çocuk için de yaş/durum uygunsa) ikisi de alınabilir.
Vay be!
B sınıfı aile hekimliğinde yarım gün sözleşmeli çalışan hemşire maaşı en az ne kadar olmalıdır ve neye göre hesaplanır.
Merhabalar. Eşim şu an çalışmıyor. Turizm de çalıştığı için mevsimlik olarak çalışıyor. Fakat kışın ayda bir iki defa acenta ihtiyacı olunca çalıştırıp günlük sigorta yapıyor. Ben memurum. İşsizlik yardımına başvursam sorun olur mu