Ölüm aylığı başvurusu nereye yapılır sorusu, yakınını kaybeden ve SGK’dan ölüm aylığı almak isteyen hak sahiplerinin en sık sorduğu konuların başında gelir. Ölüm aylığı, halk arasında dul maaşı, yetim maaşı veya ölüm maaşı olarak da bilinir. Bu maaş, vazife malullüğü veya emeklilik hakkı kazanmış bir sigortalının vefatı sonrası, geride kalan eşine, çocuklarına ve bazen anne-babasına bağlanır.
- Ölüm Aylığı Nedir?
- Ölüm Aylığı Başvurusu Nereye Yapılır?
- Ölüm Aylığı Başvuru Belgeleri
- Ölüm Aylığı Başvurusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
- Ölüm Aylığı Oranları (Eş, Çocuk, Anne-Baba)
- Ölüm Aylığı Bağlanma Süreci
- Ölüm Aylığı Ödemeleri Nasıl Alınır?
- Ölüm Aylığı Başvurusu Ne Zaman Sonuçlanır?
- Ölüm Aylığı Başvurusu Reddedilirse Ne Olur?
- Ölüm Aylığı Alanların Dikkat Etmesi Gerekenler
- Ölüm Aylığı Hakkında Örnek Hesaplama
- Ölüm Aylığıyla İlgili En Çok Yapılan Hatalar
- Ölüm Aylığı Başvurusunda Sıkça Sorulan Sorular
Günümüzde ölüm aylığı başvuruları hem Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) il müdürlüklerinden hem de e-Devlet üzerinden çevrimiçi olarak yapılabilir. Ayrıca bazı durumlarda PTT aracılığıyla belge teslimi veya dilekçeyle başvuru da mümkündür. Bu yazıda, ölüm aylığı başvurusunun nereye yapılacağı, gerekli belgelerin neler olduğu, başvuru süreci, maaş bağlanma oranları ve dikkat edilmesi gereken ayrıntılar detaylı olarak açıklanacaktır.
Ölüm Aylığı Nedir?
Ölüm aylığı, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 34. maddesi kapsamında düzenlenmiş bir sosyal güvence hakkıdır. Bu aylık, sigortalının vefatı durumunda, onun bakmakla yükümlü olduğu aile bireylerinin mağdur olmaması için bağlanır.
Bu kapsamda ölüm aylığı:
- Emekli olan,
- Malulen emekli veya vazife malulü sayılan,
- Ya da prim ödeme gün sayısını doldurmuş ama henüz emekli olmadan vefat eden kişilerin yakınlarına verilir.
Ölüm Aylığı Alma Şartları
SGK ölüm aylığı alabilmek için bazı koşulların sağlanması gerekir:
| Şart | Açıklama |
|---|---|
| Sigortalı statüsü | Vefat eden kişi 4A (SSK), 4B (Bağ-Kur) veya 4C (Emekli Sandığı) kapsamında olmalıdır. |
| Prim süresi | En az 1800 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş olmalıdır. |
| Emekli maaşı durumu | Sigortalı hayattayken emekli maaşı alıyor olmalı veya prim şartlarını tamamlamış olmalıdır. |
| Hak sahipliği | Eş, çocuk, anne veya baba belirlenen kriterleri sağlamalıdır. |
| Başvuru | Başvuru SGK veya e-Devlet üzerinden yapılmalıdır. |
Ölüm Aylığı Başvurusu Nereye Yapılır?
Ölüm aylığı başvurusu hem fiziksel hem de dijital ortamda yapılabilir. Başvuru yapılacak yer, sigortalının bağlı olduğu SGK türüne göre değişir.
1. SGK İl Müdürlükleri ve Merkezleri
En klasik yöntem, SGK il veya ilçe müdürlüklerine şahsen başvuru yapmaktır. Hak sahipleri, ölüm aylığı talep dilekçesi ve gerekli evraklarla birlikte SGK’ya giderek başvurularını tamamlarlar.
- 4A (SSK) sigortalıları: İkamet ettikleri ildeki SGK İl Müdürlüğü’ne başvurur.
- 4B (Bağ-Kur) sigortalıları: Ticari faaliyetlerin bağlı olduğu ildeki SGK’ya başvurur.
- 4C (Emekli Sandığı) sigortalıları: Ankara’daki SGK Kamu Görevlileri Emeklilik Daire Başkanlığı’na dilekçe gönderir.
2. e-Devlet Üzerinden Başvuru
e-Devlet ölüm aylığı başvurusu, son yıllarda en çok tercih edilen yöntemdir. www.turkiye.gov.tr adresine giriş yaparak “Ölüm Aylığı Talebi (4A, 4B)” hizmeti seçilir.
Adım adım e-Devlet başvuru süreci:
| Adım | İşlem |
|---|---|
| 1 | e-Devlet hesabınıza T.C. kimlik numarası ve şifreyle giriş yapın. |
| 2 | Arama kutusuna “ölüm aylığı” yazın. |
| 3 | “SGK 4A/4B Ölüm Aylığı Talebi” seçeneğini tıklayın. |
| 4 | Vefat eden sigortalının T.C. kimlik numarasını ve yakınlık derecenizi girin. |
| 5 | Gerekli bilgileri onaylayarak başvurunuzu tamamlayın. |
Bu işlem sonucunda başvuru formu dijital olarak SGK’ya iletilir, ayrıca fiziksel evrak talep edilmez.
3. Posta veya Dilekçeyle Başvuru
e-Devlet kullanamayan kişiler, ölüm aylığı talep dilekçesini PTT yoluyla SGK’ya göndererek de başvurabilir. Dilekçe, vukuatlı nüfus kayıt örneği ve ölüm belgesi ile birlikte gönderilmelidir.
Ölüm Aylığı Başvuru Belgeleri
Ölüm aylığı başvurusunda gerekli belgeler sigortalının durumuna göre farklılık gösterebilir. Ancak temel olarak aşağıdaki evraklar istenir:
| Belge Adı | Açıklama |
|---|---|
| Nüfus kayıt örneği | Vefat eden kişi ve başvuran hak sahibi için alınır. |
| Ölüm belgesi (defin ruhsatı) | Nüfus Müdürlüğü’nden veya hastaneden temin edilir. |
| Dilekçe (ölüm aylığı talep formu) | SGK veya e-Devlet aracılığıyla doldurulur. |
| Kimlik fotokopisi | Hak sahibine aittir. |
| Vesayet kararı (gerekirse) | Çocuklar veya zihinsel engelliler için gerekir. |
| Banka hesap bilgileri | Maaşın yatırılacağı IBAN numarası belirtilmelidir. |
Ölüm Aylığı Başvurusunda Dikkat Edilmesi Gerekenler
- Başvuru süresi: Vefat tarihinden itibaren 5 yıl içinde başvuru yapılmalıdır.
- Eksik evrak varsa SGK başvuruyu beklemeye alır.
- Birden fazla hak sahibi varsa her biri ayrı ayrı başvuru yapmalıdır.
- Boşanma sonrası yeniden evlenen eşler, ölüm aylığını kaybedebilir.
- Çocuklar için yaş, öğrenim ve medeni hal kriterleri dikkatle kontrol edilmelidir.
Ölüm Aylığı Kimlere Bağlanır?
Ölüm aylığı şu kişilere bağlanır:
| Hak Sahibi | Şartlar |
|---|---|
| Eş | Sigortalı erkekse dul kalan eş, sigortalı kadınsa dul kalan koca alabilir. Yeniden evlenme durumunda kesilir. |
| Çocuklar | 18 yaşına kadar erkek çocuk, kız çocuk evlenene kadar alır. Eğitim görüyorsa 25 yaşına kadar devam eder. |
| Anne-Baba | Başka gelirleri yoksa ve sigortalı üzerinden geçim sağlıyorsa alabilir. |
Ölüm Aylığı Oranları (Eş, Çocuk, Anne-Baba)
Ölüm aylığı oranları, hak sahiplerinin sayısına ve durumuna göre belirlenir.
| Hak Sahibi | Oran (%) | Açıklama |
|---|---|---|
| Sadece eş | %75 | Çocuğu olmayan eşe bağlanır. |
| Eş + 1 çocuk | %50 + %25 | Toplam %75 oranında bağlanır. |
| Eş + 2 çocuk | %50 + %25 + %25 | Toplam %100 olur. |
| Anne + Baba | %25’er | Başka gelirleri yoksa eşit pay alırlar. |
Ölüm Aylığı Bağlanma Süreci
Başvuru sonrası süreç, SGK’nın belge inceleme aşamasıyla başlar.
| Aşama | Açıklama | Ortalama Süre |
|---|---|---|
| 1. Başvuru alınması | e-Devlet veya SGK üzerinden başvuru tamamlanır. | 1 gün |
| 2. Evrak kontrolü | Belgelerin doğruluğu ve hak sahipliği kontrol edilir. | 10 gün |
| 3. Değerlendirme | Prim gün sayısı ve sigorta durumu incelenir. | 15 gün |
| 4. Onay ve bağlanma | Uygun bulunursa maaş bağlanır. | 30 gün |
| Toplam Süre | 30-45 gün arası |
Ölüm Aylığı Ödemeleri Nasıl Alınır?
Maaş bağlandıktan sonra ödemeler:
- Ziraat Bankası veya PTT şubeleri aracılığıyla yapılır.
- İstenirse banka hesabına otomatik aktarım sağlanabilir.
- İlk ödeme, genellikle başvurudan 1-2 ay sonra yapılır.
Örnek Maaş Dağılım Tablosu
| Hak Sahibi | Ölüm Aylığı (2025 Tahmini) |
|---|---|
| Sadece eş | 13.500 TL x %75 = 10.125 TL |
| Eş + 1 çocuk | 13.500 TL x %75 = 10.125 TL (Eş: 6.750 TL, Çocuk: 3.375 TL) |
| 2 çocuk | 13.500 TL x %50 = 6.750 TL (Kişi başı 3.375 TL) |
| Anne + baba | 13.500 TL x %50 = 6.750 TL (Kişi başı 3.375 TL) |
Ölüm Aylığı Başvurusu Ne Zaman Sonuçlanır?
Genellikle 30 ila 45 gün arasında sonuçlanır. Ancak yoğun dönemlerde bu süre 60 güne kadar uzayabilir. e-Devlet’ten “Ölüm Aylığı Talep Takip” bölümünden başvurunun durumu takip edilebilir.
Ölüm Aylığı Başvurusu Reddedilirse Ne Olur?
Başvuru reddedilirse, gerekçeye bağlı olarak şu yollar izlenebilir:
- Eksik evrak tamamlanarak yeniden başvuru yapılabilir.
- Haksız red durumunda SGK İl Müdürlüğü’ne itiraz dilekçesi sunulur.
- İtiraz reddedilirse, İş Mahkemesi’nde dava açılabilir.
Ölüm Aylığı Alanların Dikkat Etmesi Gerekenler
- Evlenme veya kendi sigortası üzerinden maaş alma durumunda ölüm aylığı kesilir.
- Öğrenim gören çocuklar için her yıl öğrenci belgesi yenilenmelidir.
- Engelli çocuklar için sağlık kurulu raporu zorunludur.
- Adres değişiklikleri e-Devlet’te güncellenmelidir.
Ölüm Aylığı Hakkında Örnek Hesaplama
Örnek Durum:
Sigortalı 25 yıl çalışmış ve 13.500 TL emekli maaşı alıyordu. Geride eşi ve bir çocuğu kaldı.
→ Eş: %50, Çocuk: %25 oranında ölüm aylığı bağlanır.
→ Toplam 13.500 TL x %75 = 10.125 TL aylık ödeme yapılır.
Ölüm Aylığıyla İlgili En Çok Yapılan Hatalar
- Başvurunun yanlış SGK birimine yapılması
- Eksik belgelerle başvuru yapılması
- Öğrencilik belgesi yenilenmemesi
- Evlenme durumunun bildirilmemesi
- e-Devlet üzerinden yanlış statü seçilmesi (4A yerine 4B gibi)
Ölüm Aylığı Başvurusunda Sıkça Sorulan Sorular
1. Ölüm aylığı başvurusu ne kadar sürede sonuçlanır?
Genellikle 30 ila 45 gün arasında sonuçlanır, e-Devlet üzerinden süreç takip edilebilir.
2. e-Devlet’ten ölüm aylığı başvurusu yapılabilir mi?
Evet, SGK 4A/4B Ölüm Aylığı Talebi hizmeti üzerinden çevrimiçi başvuru yapılabilir.
3. Ölüm aylığı alırken çalışmaya başlarsam maaş kesilir mi?
Evet, kendi sigortası üzerinden prim ödeyenler için maaş kesilir.
4. Anne ve babaya ölüm aylığı bağlanır mı?
Eğer gelirleri yoksa ve sigortalıdan geçim sağlıyorlarsa, evet.
5. Ölüm aylığı alırken yeniden evlenirsem maaşım ne olur?
Yeniden evlenildiğinde ölüm aylığı tamamen kesilir; ancak çeyiz parası (evlenme ödeneği) alınabilir.
